ทำความรู้จักสเตนเลสแต่ละประเภท กับการใช้งานอย่างครบวงจร

“เหล็กกล้าไร้สนิม” หรือที่เรียกกันโดยทั่วไปว่า “สเตนเลส” เป็นโลหะผสมที่เกิดจากการมีโครเมียม เป็นส่วนผสมหลักผสมเข้ากับเหล็ก และคาร์บอน โดยที่คาร์บอนจะมีอัตราส่วนของส่วนประกอบไม่มาก ซึ่งเหล็กกล้าไร้สนิมหรือสเตนเลสนี้ได้ถูกจัดอยู่ในกลุ่มของ เหล็กที่มีความต้านทานการกัดกร่อนสูง สามารถนำไปเพิ่มส่วนผสมของโครเมียมและ ธาตุอื่นๆ เพื่อทำการปรับปรุงและพัฒนาคุณสมบัติได้ ทั้งในด้านความต้านทานการกัดกร่อนรวมทั้งในด้านอื่นๆ ตามการใช้งานและความเหมาะสม ได้แก่ธาตุนิกเกิลไนโตรเจนและโมลิบดิบนัม เป็นต้น

การใช้งานสเตนเลสทั่วไป

สเตนเลสตระกูลออสเทนนิติค

สเตนเลสตระกูลชนิดนี้เป็นสเตนเลสที่ถูกนำมาใช้ประโยชน์อย่างแพร่หลายในหลายๆ ด้าน ทั้งด้านครัวเรือน ได้แก่ เครื่องใช้ไฟฟ้าเครื่องใช้บนโต๊ะอาหาร อุปกรณ์เครื่องครัวงานตกแต่งอาคาร งานสถาปัตยกรรม รวมไปถึงการใช้ประโยชน์ในด้านอุตสาหกรรม ได้แก่ อุปกรณ์ในการผลิตเบียร์ หรือการผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มที่มีสมบัติต้านทานที่เกี่ยวข้องกับสุขศาสตร์อนามัย อุปกรณ์ที่ต้องการความสะอาดสูง ตัวอย่างเช่น เวชภัณฑ์ และเครื่องมือแพทย์ในโรงพยาบาล เป็นต้น สเตนเลสตระกูลออสเทนนิติคนี้มีคุณสมบัติโดดเด่นในด้านการใช้งานที่อุณหภูมิต่ำติดลบ ไปจนถึงที่อุณหภูมิสูงโดยที่การใช้งานในอุณหภูมิต่ำติดลบนี้ถูกใช้ทำเป็นถังเก็บแก๊สเหลวส่วนการใช้งานอุณหภูมิสูงสามารถใช้งานได้หลากหลายมากกว่า ตัวอย่างเช่นงานท่อ ทำท่อแลกเปลี่ยนอุปกรณ์ความร้อนรวมไปถึงการทำอุปกรณ์ควบคุมหรือกำจัดมลภาวะและควันพิษ ถังเก็บภาชนะที่ใช้ในงานอุตสาหกรรมภาชนะความดันที่ใช้ในอุตสาหกรรมเคมี การผลิตเนื้อเยื่อกระดาษและกระดาษ ปิโตรเคมี อุตสาหกรรมเหมืองแร่ ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม รถเข็นอาหาร และอุปกรณ์ในตู้โดยสารรถไฟ เป็นต้น

สเตนเลสตระกูลเฟอร์ริติค

สเตนเลสตระกูลนี้เป็นตระกูลที่ได้รับความนิยมสูงสุดในด้านการใช้งาน เป็นอุปกรณ์สำหรับเครื่องใช้บนโต๊ะอาหาร อุปกรณ์เครื่องใช้ภายในบ้าน มีด ช้อนส้อม เครื่องใช้ในครัว อุปกรณ์เครื่องใช้ในการผลิตอาหารนม เครื่องล้างจานและถังปั่นในเครื่องซักผ้า รวมทั้งเหมาะสำหรับงานงานสถาปัตยกรรม และ งานตกแต่งภายในอาคารอีกด้วย นอกจากนี้ สเตนเลสตระกูลเฟอร์ริติคยังสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในงานด้านอื่นๆ ที่มีความหลากหลายมากขึ้น ได้แก่ อุปกรณ์ดูดฝุ่นและควัน ฝายน้ำล้น ด้านเรือเดินสมุทร ทำแผ่นดาดฟ้าเรือ โซ่ในงานขนถ่ายสินค้า เป็นต้น

สเตนเลตระกูลมาร์เทนซิติค

เป็นสเตนเลสที่มีคุณสมบัติโดดเด่นคือ มีความแข็งแรงและความทนทาน สามารถนำไปผลิตและปรับใช้ให้เหมาะกับงานที่หลากหลายได้ ตัวอย่างเช่น ใช้ทำเครื่องมือผ่าตัด ทำตัวยึด ใบมีด กระสวยหรือแกนเพลา เพลา สปริงและหัวฉีด ซึ่งส่วนมากนั้นสเตนเลสเกรดมาร์เทนซิติคทั่วไป จะถูกทำการผลิตออกมาอยู่ในรูปของงานหล่อ เป็นแผ่นและเป็นท่อนแบน

สเตนเลสตระกูลดูเพล็กซ์

เป็นสเตนเลสที่สามารถนำประโยชน์ในการทำอุปกรณ์ขนถ่ายวัสดุ ท่อและแผงอุปกรณ์แลกเปลี่ยนความร้อน ถังเก็บรวมไปถึง ถังความดันในบรรยากาศแวดล้อมของคลอไรด์ ที่มีความเข้มข้นสูง ตัวอย่างเช่น การกลั่นน้ำทะเลเพื่อการบริโภค อุปกรณ์หล่อเย็นด้วยน้ำทะเล เหมืองฉีดน้ำ อุตสาหกรรมน้ำมันและแก๊ส และอุตสาหกรรมหมักดอง เป็นต้น

เหตุผลที่สแตนเลสเบอร์ 304 ถูกนำมาใช้งานในการทำเตาอบ-ย่าง

สแตนเลส เกรด 304 ที่ได้รับความนิยมสูงและถูกนำมาใช้ประโยชน์อย่างแพร่หลายนั้น เนื่องจากเป็นสแตนเลสในตระกูลออสเทนนิติคเลส ซึ่งสแตนเลสในตระกูลดังกล่าวถูกนำมาใช้งานได้มากมายหลายด้าน ได้แก่ นำมาทำเป็นอุปกรณ์เครื่องใช้บนโต๊ะอาหารเครื่องใช้ไฟฟ้า เครื่องครัว งานตกแต่งอาคาร งานสถาปัตยกรรม อุปกรณ์ในการผลิตเบียร์ และการผลิตภัณฑ์สำหรับงานที่ต้องการความสะอาดและสุขศาสตร์อนามัยสูงตัวอย่างเช่น เครื่องมือแพทย์ และเวชภัณฑ์สามารถใช้งานที่อุณหภูมิต่ำติดลบไปจนถึงอุณหภูมิสูง

สแตนเลสเป็นวัสดุที่มีความทนทาน ต้องการการดูแลรักษาน้อยเมื่อเทียบกับวัสดุอื่นๆ มีค่าความเป็นกลาง และไม่ดูดซึมสารใดๆ การนำวัสดุดังกล่าวไปใช้งานจึงถูกสุขลักษณะและมีความปลอดภัยสูง  ซึ่งคุณสมบัติเหล่านี้เป็นเหตุผลสำคัญที่ทำให้สแตนเลสนิยมถูกนำมาใช้งานในโรงพยาบาลที่ต้องการความปลอดเชื้อ มากกว่านั้นยังถูกนำมาใช้ประโยชน์ในด้านโภชนาการ ด้านเครื่องครัว และด้านเภสัชกรรมอีกด้วย ส่วนในเรื่องค่าใช้จ่ายของสแตนเลสนั้นถือว่ามีค่าใช้จ่ายที่ค่อนข้างต่ำเมื่อเทียบกับอายุการใช้งานและคุณภาพของวัสดุ

ผลกระทบจากสแตนเลสกับมนุษย์

การผลิตและการถูกนำมาใช้งานของวัสดุใดๆ นอกจากวัสดุนั้นจะต้องให้ประโยชน์แก่ผู้ใช้งานแล้ว ยังจำเป็นต้องพิจารณาด้านในด้านของสุขภาพและความปลอดภัยคือวัสดุต้องมีความปลอดภัยในการใช้ ไม่ส่งผลกระทบและไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์มากกว่านั้นควรเป็นวัสดุที่สามารถรีไซเคิล หรือสามารถนำกลับมาใช้งานใหม่ได้จนถึงขั้นตอนการกำจัดทิ้งที่เป็นจุดสุดท้ายในการใช้งาน ซึ่งแสตนเลสที่ถูกเลือกนำมาใช้งานได้อย่างเหมาะสมต่อสภาพการใช้งานนั้น จัดได้ว่าเป็นวัสดุที่มีคุณสมบัติดังกล่าวครบถ้วน คือไม่มีอันตรายต่อมนุษย์ที่เป็นผู้ผลิต ผู้ใช้งานรวมทั้งสิ่งแวดล้อม และยังมีคุณสมบัติโดดเด่นมากมายที่เป็นประโยชน์ต่อการใช้งาน ได้แก่ ความสามารถในการทนความร้อน ทนไฟ ต้านทานการกัดกร่อน มีความแข็งแรงทนทานและต้องการการดูแลรักษาต่ำ มีชั้นผิวของโครเมี่ยมที่ช่วยในการป้องกันการกัดกร่อนจากสนิมตามธรรมชาติ จึงสามารถช่วยยืดระยะเวลาการใช้งานให้นานยิ่งขึ้น อีกทั้งสแตนเลสยังเป็นวัสดุที่สามารถผลิตและสร้างสรรค์ผลงานให้มีภาพลักษณ์ที่สวยงามได้ง่ายอีกด้วย

จากคุณสมบัติต่างๆที่ถูกกล่าวมา สแตนเลสจึงกลายเป็นวัสดุที่ได้รับความนิยมสูงในการถูกเลือกมาใช้ประโยชน์ด้านต่างๆ ทั้งในด้านงานในครัวเรือน ด้านการแพทย์ด้านอุตสาหกรรมอาหาร และด้านการบริการต่างๆ